nişan

is. <fars.>

1. Əsər, əlamət, iz. Vidadi xəstəni gəl indi tanı; Hanı o sən görən şəklü-nişanı? M. V. V.. Amma sənin itəcəkdir ad-sanın; Qalmayacaq yer üzündə nişanın. A. S.. Coşqun irmaq kənarında; Nə qızlardan bir nişan var; Nə oğlanlar islıq çalır; Nə qaynayan, nə coşan var. Ə. C.. Nişan qoymaq – sonradan tanımaq, bilmək üçün işarə vurmaq, qeyd eləmək, nişanlamaq. Kitabın səhifələrinə nişan qoymaq. – İndidən çıxın, otaq seçin, nişan qoyun! Hazır olan kimi ora köçün! M. C.. Nişan vermək – tanıtmaq, göstərmək, bildirmək, adını vermək. <Heydər bəy:> A kişi, bilmirəm hansı ağzıdağınıq naçalnikə məni nişan veribdir. M. F. A.. <H. Ərəblinskini> «böyük artist» – deyə bir-birinə nişan verirdilər. S. Rəh..

2. Bir şeyi digərindən ayıran əlamət, tanınmaq üçün qoyulan işarə; nişanə. Ərəb atın dastanını söylərəm; Üç yaşında hər nişanı bəlli olur. «Koroğlu». <Hacı Mehdi:> Övrətin bir para nişanların <Gülpəriyə> sadaladım. Ə. H.. // Yaxşı olmuş yaranın qalmış izi, əlaməti, yeri. Üzündə qılınc yarasının nişanı var. Qolunda güllə nişanı var.

3. Güllə, ox və s. ilə vurulmalı olan hədəf, nöqtə; nişanə. Nişanı vurmaq. Nişan almaq (götürmək) – silahı hədəfə tuşlamaq, yönəltmək. <İlyas:> Mən irəli atıldım və bir qızdırma içərisində Tərlanın altındakı qaşqanı nişan alaraq, lap yaxında tətiyi çəkdim. Ə. M.. Nişan alıb ox atmağı, nə çarə; Daş ürəkli mələklərdən öyrəndim. M. Müş.. Nişana qoyub atmaq – hədəf edib güllə ilə vurmaq. Ovçu ov tapmayanda öz papağını nişana qoyub atar. (Ata. sözü).

4. Bax nişangah 2-ci mənada.

5. Hər hansı bir xidmət və ya hər hansı bir hadisənin xatirəsinə görə bir təşkilat tərəfindən verilən üstü yazılı, şəkilli metal və s. dən hazırlanmış xüsusi lövhəcik. Universitet nişanı. Döş nişanı. Qızıl nişan. – Səttarzadə Gəldiyevin döşündəki . . nişanına baxıb dedi: – Yaxşı igid dayısına çəkər. M. C..

6. Oğlan tərəfindən qızı nişanlamaq məqsədilə göndərilən üzük, şirni və s. şeylər. Nişan üzüyü. Nişan xonçası. Nişan paltarı. – <Orxan:> Üzük, nişan yalnız könüldür, könül; Olma çocuq, sən gəl mənə ver könül. H. C.. <Yunis Yaquta:> Bu nişan pozulmalıdır. Ə. M.. Nişan qoymaq (taxmaq, vermək, aparmaq) – qızı nişanlamaq, üzük vermək, ad eləmək. <Sultan bəy:> . . Bu gün-sabah nişan qoyular, kəbin kəsilər, toy olar. Ü. H.. Nəriman inşaat mühəndisi diplomunu alan günün sabahı Kərim bəy yaxın yoldaşları ilə əncirli həyətə nişan apardılar. M. C..